We leven vandaag de dag in enorm stresserende tijden. De Covid-19 pandemie heeft alles nog veel verwarrender gemaakt. Dat is voor volwassenen zelfs niet simpel, laat staan wat die stress met jonge kinderen doet. Leerkrachten proberen iedere les het beste uit je kind naar boven te halen en daar is niets mis mee, het moet alleen haalbaar blijven en het mag je kind niet uitputten.

Hoe weet je nu of je kind te maken heeft met stress? Een goede vraag, die meer dan één antwoord heeft. Stress voelt voor iedereen anders en ziet er ook niet hetzelfde uit bij iedereen. Je kunt stress bijvoorbeeld herkennen aan de eindeloze discussies die kunnen ontstaan tussen jou en je kind. Wanneer een kind voelt dat het onder druk staat om te presteren, kan die druk omslaan in frustratie wanneer het presteren niet lukt. Je kind kan dan te maken krijgen met een negatief zelfbeeld en doet zijn of haar best niet meer om te slagen op school. Wanneer je je kind ziet studeren, maar het toch niet lukt om te slagen op toetsen of examens, is er misschien wel meer aan de hand. Een van de redenen daarvoor kan zijn dat je kind teveel stress heeft om de leerstof ofwel op te nemen, ofwel te reproduceren op het examen. Dit zijn maar twee voorbeelden van hoe je stress kunt herkennen, er zijn er natuurlijk nog veel meer.

Uitspraken als ‘je moet beter je best doen’ of ‘hoe komt het toch dat je het niet kunt’ maken de last op je kinds schouders alleen maar groter. Ze zijn ook heel weinig concreet en zullen dus helemaal niet werken. Het effect ervan is dat je kind tijdens de schoolloopbaan in het zogenaamde watervalsysteem terecht kan komen, waarbij je kind telkens opnieuw een faalervaring oploopt. Hij of zij begint aan een studierichting en moet jaar na jaar zakken. Zo krijgt je kind ieder jaar opnieuw een zware opdoffer te verwerken en geeft het op den duur toe aan de gedachte: “Ik kan het toch niet”.

Wanneer je kind echt geloofd dat hij of zij niet kan studeren, dan zou je die overtuiging kunnen terugzien in zijn of haar gedrag. De term daarvoor is ‘acting out’, acteren in het Nederlands. Acting out gedrag kan verschillende vormen aannemen. Een van de meest bekende vormen is spijbelen. Dat is gedrag dat zijn wortels in een negatief zelfbeeld heeft: “Waarom zou ik nog studeren? Ik ben toch nergens goed voor!”

Schoolmoeheid, vroegtijdig de school en veel andere problemen kunnen dan ontstaan. Onderzoek wees uit dat ruim 1 op 10 leerlingen de school vroegtijdig verlaat (bron: VRT, 2019, video). 1 op 3 van die 10 % realiseert zich na een jaar dat een diploma halen wel degelijk nodig is. Toenmalig onderwijsminister Crevits in datzelfde artikel: “Die jongeren zijn misschien wel schoolmoe maar nog niet leermoe.” Ze proberen dan via de Examencommissie secundair onderwijs of een centrum van het volwassenenonderwijs alsnog een diploma te halen. En daar kan TeacherOnline je kind enorm ondersteunen.

De juiste coach voor de juiste leerling

Iedereen kan wel een coach gebruiken, iemand die je steunt bij al je dagelijkse activiteiten en je kan bijstaan met raad en daad. Dat is voor leerlingen ook zo! Tijdens de lessen op school is je kind net als een vat vol kennis. Maar als je die kennis niet vaak genoeg herhaalt of in de juiste context plaatst, kan studeren een echte uitdaging worden. Een coach kan net daarmee helpen. Hij of zij biedt ondersteuning waar het nodig is en geeft geen les, maar biedt je kind een nieuw perspectief op de leerstof. Iedereen kan coach zijn: ouders; leerlingen uit hogere jaren; leerkrachten; vertrouwenspersonen op school of de bijlesleerkracht. Het begint namelijk met communicatie. Praten werkt, ook bij kinderen. Wanneer je af en toe even luistert naar de gevoelens die je kind heeft rond school, kom je er al snel achter wat voor soort coach je kind nodig heeft.

Je hoeft niet meteen te panikeren wanneer je kind met een slechte test of een slecht rapport thuiskomt. Wanneer je boos wordt, krijgt je kind het gevoel dat hij of zij het niet kan. Terwijl je net wilt dat je kind betere resultaten haalt, hoort hij of zij alleen maar ‘jij faalt altijd’. Belangrijker en veel doeltreffender dan boos te worden, is alweer communicatie. Erover praten en dan vooral als ouder aandachtig en geduldig luisteren. Geef je kind vooral het gevoel dat hij of zij veilig is om alles met je te delen.

Daarna is het doel natuurlijk om betere resultaten te halen. Soms krijgen leerlingen de kans om een slechte toets opnieuw te maken. Dat resultaat wordt dan opgeteld bij de vorige en daarvan wordt het gemiddelde genomen. Dat is een mooie kans, maar hoe bereikt je kind dat betere resultaat dan? Je wilt natuurlijk niet dat je zoon of dochter opnieuw een slechte toets maakt. Daar kan TeacherOnline van pas komen. Vooral wanneer je als ouder zelf geen vat hebt op de leerstof is het handig om wat extra hulp in te schakelen. Lees zeker het verhaal van Zoë (link): een prachtig voorbeeld van het boeken van betere resultaten.

Wanneer je rekening houdt met de leeftijd van je kind, heb je meteen realistische verwachtingen. Een andere tip is om je verwachtingspatroon niet enkel en alleen op resultaten te baseren, maar ook op de leerattitudes van je kind en zijn of haar andere vaardigheden zoals sport, sociale vaardigheden of muziek.

Het klinkt misschien vreemd maar gezelschapsspelen en zelfs puzzelen kunnen die vaardigheden ook aanscherpen: het strategisch inzicht verbeterd, ze leren slimme deals te maken, samen te werken en om te gaan met verlies. Spelletjes zoals Trivial Pursuit kunnen helpen bij het oefenen van algemene kennis en voor sommige spelletjes gebruik je zelfs wiskunde. Omdat een spel meestal met verschillende mensen gespeeld wordt, is er ook heel wat winnen op het vlak van communicatie.

Er bestaan ook computerspelletjes waarbij je in een online groep een bepaalde opdracht moet volbrengen. Ook daar komen vele vaardigheden aan te pas. Duidelijke, doelgerichte communicatie is er een van. 

Zo zie je maar dat leren niet alleen in school gebeurt.

Leren en studeren zijn twee totaal verschillende dingen. Leren kun je heel breed interpreteren, zoals leren om een lekke fietsband te herstellen of hoe je integralen berekent. Studeren is het middel om de kennis die je leert te onthouden of toe te passen.

Via deze link kun je onze gratis leerwijzer downloaden. Hij is enorm nuttig en bevat veel gerichte informatie. Het gaat vooral om bepaalde strategieën bij het studeren te vergemakkelijken. Studeren zorgt ervoor dat abstracte kennis die je in school gezien hebt om te zetten naar iets reëel, iets dat je kind herkent als deel van zijn of haar leefwereld. Als je kind op de juiste manier studeert, geeft dat het zelfvertrouwen een serieuze duw in de rug.

Nu, studeren moet je echter ook leren en daarbij heeft de school een belangrijke opdracht te vervullen. Zij hebben het vak ‘leren leren’ ingericht. Dat gaat voornamelijk over het plannen van je schoolwerk, maar je kunt meer doen. Als ouder kun je helpen door onze richtlijnen op de studiewijzer goed te lezen. Dat geeft je meteen ook een stevige houvast om hierover in gesprek te gaan met je kind.
TeacherOnline kan je in deze materie professioneel ondersteunen. We hebben zowel leerkrachten ter beschikking als een team van ervaringsdeskundigen waarop je beroep kunt doen.

Wacht niet tot het eerste rapport, dat gewoonlijk rond de herfstvakantie uitgereikt wordt. Neem ook op tijd contact met ons op zodat er je kind in alle rust kan beginnen met studeren of met het uitvlooien van de moeilijkheden in de leerstof. Soms is er een buitenstaander nodig om je kind te motiveren, te stimuleren en terug aan het studeren te krijgen. 

Wanneer is dan precies dat goede moment om bijles in te roepen (link)? Het gedrag van je kind is hierin richtinggevend. Er zijn tal van signalen die je als ouder kunt waarnemen: futloos, rondhangen, korte lont, lange tenen, slecht slapen en eten … Zeker gedragingen waarin je je kind niet meer herkent, kunnen signalen zijn die erop wijzen dat je kind wat ondersteuning nodig heeft. 

Straffen werkt al helemaal niet in het geval van dit soort gedrag. Je focust je als ouder dan te zeer op het gevolg en niet op de oorzaak van het gedrag. Praten werkt, zoals je ondertussen wel weet, en het werkt nog beter wanneer je probeert om je kind zoveel mogelijk aan het woord te laten en gewoon te luisteren.

Tot slot nog even dit. Het is vreselijk ontmoedigend voor je kind wanneer het aanvoelt dat het niet aan je verwachtingspatroon kan voldoen. Wees dus realistisch in de verwachtingen die je van je kind hebt en hou altijd rekening met zijn of haar leeftijd en karakter. Blijf positief tijdens moeilijke gesprekken, al is dat niet altijd even simpel. Verplaats je in de geest van je kind of kruip ook in jouw helikopter en overschouw de hele context.

Wil je meer weten over hoe TeacherOnline je kind kan helpen, stuur dan een e-mail naar hello@teacheronline.co.